Skala MUST (Malnutrition Universal Screening Tool) jest narzędziem pozwalającym szybko ocenić ryzyko niedożywienia oraz wprowadzić odpowiedni plan działania. Opiera się ona na trzech parametrach:
1. BMI - oceniamy pacjenta Body Mass Index i punktujemy wg schematu:
BMI > 20.0 = 0 pkt
BMI 18.5 - 20 = 1 pkt
BMI < 18.5 = 2 pkt
2. Utrata wagi - oceniamy różnicę pomiędzy standardową masą ciała, jaką podaje nam pacjent a aktualnie zmierzoną wg wzoru:
(normalna masa ciała) - (aktualna masa ciała)
---------------------------------------------- x 100 = %
(zwyczajna masa ciała)
W przypadku, gdy pacjent nie jest w stanie podać zwyczajnej masy ciała (pacjent nieprzytomny, zdezorientowany) przyjmujemy aktualną masę ciała za normalną i kontynuujemy monitoring.
Procentową utratę masy ciała punktujemy wg schematu:
utrata < 5% = 0 pkt
utrata 5 - 10% = 1 pkt
utrata > 10% = 2 pkt
3. Pacjent na czczo
Do punktacji dodajemy 2 pkt jeśli pacjent przebywa na czczo dłużej niż 5 dni. Dotyczy to pacjentów w stanie krytycznym, chirurgicznych, jaki tych, którzy mają problem z przełykaniem (np. po udarach).
SUMA PUNKTÓW
Po dodaniu wszystkich punktów z poszczególnych 3 etapów oceniamy ryzyko niedożywienia wg poniższego schematu:
0 pkt - niskie ryzyko - rutynowa opieka
1 pkt - średnie ryzyko - obserwacja i monitorowanie
2 lub więcej pkt - wysokie ryzyko - leczenie
Plan opieki nad pacjentem zagrożonym niedożywieniem:
- Problem:
- Pacjent otrzymał 1 pkt lub więcej wg skali MUST i jest zagrożony niedożywieniem
- Cel:
- redukcja punktacji MUST
- poprawa odżywiania
- Plan opieki - średnie ryzyko
- zachęcanie pacjenta do spożywania napojów i przekąsek pomiędzy posiłkami, np. ciastka, owoce i warzywa, mleko,
- zapisywanie ilości spożywanych posiłków (food chart) i napojów (fluid chart) przez kolejne 3 dni,
- ocena spożytych posiłków po 3 dniach, jeśli dominuje "nic" / "trochę" we wszystkich posiłkach w ciągu dnia, należy rozważyć wdrożenie planu opieki wysokiego ryzyka,
- jeśli pacjent cierpi z powodu nudności, wymiotów, zatwardzenia lub biegunki należy skonsultować się z innymi członkami zespołu terapeutycznego, czy nie jest to efekt przyjmowanych leków,
- tygodniowa ewaluacja skali MUST
- przedyskutowanie z pacjentem i rodziną / opiekunem jak poradzić sobie z niedożywieniem po wypisie ze szpitala. Skontaktuj się z lekarzem rodzinnym / pielęgniarką środowiskową i poinformuj o problemie.
- Plan opieki - wysokie ryzyko:
- zamówienie dla pacjenta diety wysokoenergetycznej i zachęcanie pacjenta do spożywania przekąsek pomiędzy posiłakmi (jeśli nie ma przeciwskazań np. cukrzyca, choroby nerek),
- zaoferowanie odżywek wysokoenergetycznych,
- współpraca z innymi członkami zespołu terapeutycznego i przepisanie suplementów diety jeśli potrzebne,
- ewaluacja skali MUST dwa razy w tygodniu.
- Szukaj porady u dietetyczki / dietetyka, jeśli:
- pacjent przebywa na czczo lub będzie przebywał na czczo dłużej niż 5 dni,
- pacjent odżywiany jest za pomocą sondy żołądkowej,
- wymagana jest konsultacja co do diet specjalistycznych,
- wymagana jest pełna ocena odżywiania pacjenta,
- skala MUST wzrośnie ze średniogo wyzyka na wysokie.
Przykład karty MUST poniżej (kliknij aby powiekszyć)
